Vermogensbeheerders die zich afvragen wat te doen met artificiële intelligentie, kunnen zich het beste richten op de lange termijn. Ze hoeven zich niet ongerust te maken over de aanzienlijke banenverliezen die zullen voortvloeien uit de adoptie van AI.
De wereldeconomie zal namelijk worden ondersteund door productiviteitswinsten uit de AI-revolutie. Hierdoor worden de negatieve effecten van een vergrijzende beroepsbevolking verzacht.
Deze conclusies kwamen woensdag naar voren in Brussel tijdens de twee keynote-speeches op de Portfolio Day 2023 van Investment Officer. De Belgische econoom, docent, auteur en consultant Jan Longeval van Kounselor Consulting, plaatsvervangend professor aan Vlerick Business School, maakte duidelijk dat AI ten minste gedeeltelijk de economische neergang als gevolg van vergrijzing in de komende decennia zal opvangen. De Nederlandse futurist Willem Peter de Ridder adviseerde beleggingsprofessionals niet te snel te handelen.
‘Bouw uw strategie van later naar nu. Probeer aan het einde van de curve te staan en kijk naar wat je nu moet doen om daar te komen’, zei De Ridder. ‘Laat je niet verrassen door de wet van Amara, die aantoont dat we de impact van nieuwe technologie op korte termijn vaak overschatten, maar de langetermijneffecten onderschatten.’
In het Karel van Lotharingen Paleis in het centrum van Brussel bracht de Portfolio Day van Investment Officer bijna honderd Belgische beleggingsprofessionals samen onder het thema ‘Kunstmatige Intelligentie: Vriend of Vijand?’ Het evenement werd gesponsord door Aegon Asset Management, Invesco, Degroof Petercam Asset Management en La Financière de l'Echiquier.
Digitaal Darwinisme
De Ridder sprak over ‘digitaal Darwinisme’, een trend die nu wordt versneld nu AI de manier waarop we werken revolutioneert. ‘We hebben geen keuze dan ons aan te passen,’ zei hij. ‘Niet de sterkste zal overleven, maar degene die de beste aanpassingen maakt. AI biedt een enorme kans, maar moet goed worden beheerd.’
Kunstmatige intelligentie zal leiden tot ‘een totale robotisering van routines’, zei hij. Dat roept de vraag op: Wat laat ik over aan de machines en wat is er te doen voor mensen? Zijn antwoord is duidelijk. ‘Routine is voor robots. Creativiteit is voor mensen.’
De Ridder identificeerde, met behulp van input van ChatGPT, negen verschillende toepassingen van AI in de beleggingssector: trade algoritmen, portefeuillebeheer, voorspellingen, klantenservice en chatbots, persoonlijk advies, Regtech, ESG-analyse, due diligence en documentcreatie. En voor al deze toepassingen bestaan al tools.
Bij al deze toepassingen is het gebruik van data cruciaal. Degenen die met AI aan de slag gaan zullen zo’n 80 procent van hun tijd besteden aan het schoonmaken van data die in deze toepassingen wordt gebruikt, aldus De Ridder. Bovendien moeten beleggingsbedrijven rekening houden met het probleem van ‘verklaarbaarheid’. ‘Kan ik uitleggen wat hier gebeurt?’ vroeg De Ridder. ‘Zoiets moet worden ingebouwd in het systeem.’
Vier scenario's
De Ridder schetste vier verschillende scenario's voor hoe AI beleggingsbeheer zal veranderen, en daarmee ook de rollen van professionals in de sector.. Bij trage technologische vooruitgang kan AI nuttig zijn als ondersteunende of niche-tool.
Maar bij een snel tempo van technologische vooruitgang zal AI beleggingsprofessionals ofwel vervangen of verstoren. Het disruption scenario is het meest gevaarlijke voor bestaande firma’s, aldus De Ridder, omdat dit betekent dat er ruimte zal zijn voor nieuwkomers, zoals data bedrijven. ‘De datajongens kunnen financiële dienstverleners mogelijk uit de markt duwen.’
Intussen zal tijdens de komende decennia ook de wereldwijde bevolkingsopbouw sterk veranderen. Longeval verwees naar studies van de VN die erop wijzen dat er tegen het jaar 2100 nog eens 2,2 miljard mensen aan de wereldbevolking worden toegevoegd, maar dat het merendeel van deze groei zal plaatsvinden in Sub-Sahara Afrika. China gaat een zeer moeilijke periode in, met een ‘fenomenale’ krimp van de bevolking.
China zal de VS niet inhalen
Vanwege de vergrijzing is het ‘wiskundig zeker dat China over 10 of 15 jaar de Amerikaanse economie niet zal inhalen’, aldus Longeval. De Amerikaanse beroepsbevolking zal naar verwachting stabiliseren rond de 200 miljoen mensen tijdens dezelfde periode.
De wens van de Chinese president Xi Jinping om de Amerikaanse economie te overtreffen als de grootste ter wereld ‘gaat gewoon niet gebeuren’, zei Longeval.
Die demografische context maakt één ding heel duidelijk, zei hij. ‘We hebben een industriële revolutie nodig omdat we productiviteitswinsten nodig hebben.’
Longeval verwees naar twee belangrijke studies die eerder dit jaar zijn gepubliceerd door Goldman Sachs en het Brookings Institution. Goldman Sachs heeft in maart de ‘mogelijk grote effecten’ van AI op economische groei onderzocht en voorspeld dat generatieve AI ongeveer 300 miljoen banen kan automatiseren. De studie van Brookings besprak nieuwe toepassingen, onder meer in de financiële sector.
‘Het is duidelijk dat 25 procent van alle banen geautomatiseerd kan worden,’ zei Longeval. ‘Dit kan de wereldwijde productiviteit in de komende tien jaar met 1,4 procent verhogen.’
