In navolging van het Verenigd Koninkrijk en Nederland zullen uiteindelijk alle Europese financiële instellingen hun verdienmodel moeten hervormen, wat zoveel betekent als het afschaffen van de retrosessies. Ook zal de eerstvolgende heftige schok op de financiële markten weleens kunnen leiden tot een verdere consolidatieslag onder asset managers.
Dat zegt Martin Gilbert, CEO van beleggingsreus Standard Life Aberdeen in gesprek met Investment Officer. ‘Wat asset managers momenteel staande houdt, is het gezonde niveau van de markten van de afgelopen jaren. Als we in slechte marktomstandigheden zouden verkeren, hadden we al veel meer fusies gezien.’
Zelf fuseerden de Schotse asset managers Standard Life en Aberdeen ongeveer een jaar geleden. Actieve managers die niet willen bezwijken onder de fenomenale groei van passieve producten en de toenemende druk op de inkomsten, zullen volgens Gilbert ofwel een zeer uitgebreide productportfolio moeten kunnen voorleggen, ofwel zich specialiseren in een niche.
‘Als ik opnieuw zou mogen beginnen? Dan zou ik een kleine boutique starten in de West End in Londen. Op de middag lekker lunchen met collega’s of even shoppen, zonder me druk te hoeven maken over vijftig kantoren en negenduizend man personeel. Eén kantoor, één succesvol product. Dat zijn de meest winstgevende managers van het moment. De hoeveelheid assets under management is veel minder van belang. Het is de omzet die telt.’
Jobverlies
“Being big is tough”, zegt Gilbert. Als grote speler, Standard Life Aberdeen werd door de fusie de grootste onafhankelijke partij buiten de VS, zijn diversificatie op zowel klant- als productgebied van levensbelang. Daarnaast dwingt de toenemende regeldruk partijen volgens Gilbert tot meer efficiency, en dat kan ook jobverlies betekenen. Omdat fondsmanagers onder Mifid II voor hun eigen research moeten betalen, breken voor externe analisten moeilijke tijden aan, denkt de CEO.
‘Fondsenhuizen waren de afgelopen jaren zo winstgevend dat er nauwelijks druk bestond om efficiënter te werken. Die tijden zijn veranderd. Het is niet het managen van geld dat geld kost, maar de interne processen. De stroomlijning ervan in de vorm van digitalisering en automatisering houdt ons momenteel bezig. Daarnaast denk ik dat er van elke dertig externe analisten er over drie jaar nog tien zullen overblijven. Bedrijven zullen door de druk op de omzet op dit punt kosten besparen.’
Geen retrosessies meer
Een ander gevolg van Mifid II is de sterke groei van passieve producten en execution only platformen, waarbij deze laatste voor fondshuizen interessant zijn omdat ze zich hier rechtstreeks tot klanten kunnen richten. Standard Life Aberdeen gaat het momenteel alleen al in het Verenigd Koninkrijk over 60 miljard dollar AUM dat binnen komt via dergelijke platformen. De strategie voor de komende jaren is dan ook gericht op directe kanalen, zegt Gilbert. ‘Als je de klant bezit, bezit je de wereld. Maar ik vind het minstens even zo belangrijk om het nog beter te doen voor bestaande klanten.’
En dat zijn in Europa de banken, weet Gilbert. Zij spelen volgens hem een cruciale rol, omdat klanten - in tegenstelling tot in de Angelsaksische wereld - nog hoofdzakelijk via hen binnenkomen. Toch verwacht hij ook hier een sterke groei van het aantal platformen. Hij denkt dat banken die zelf zullen opzetten om kosten te besparen. En ondanks dat België - in tegenstelling tot het Verenigd Koninkrijk en Nederland - via het ‘afhankelijk’ advies het verbod op retrosessies wist te omzeilen, zullen ook hier provisies uiteindelijk verdwijnen, voorspelt hij.
‘Advies wordt overal te duur. Daarom wordt het voor traditionele banken noodzakelijk om klanten binnen te halen via platformen via welke ze een soort “advies light” kunnen aanbieden. Hierdoor zal een verschuiving plaatsvinden van retrosessies naar administratiefees. “Belgium will come in line with the rest, eventually.”’
Terug waar het ooit begon
De tegenwind die de assetmanagementindustrie de komende jaren moet trotseren, valt in het niets met de storm die verzekeraars moeten doorstaan. Een van de redenen waarom Standard Life Aberdeen begin dit jaar bekend maakte zijn verzekeringstak af te stoten. Volgens de CEO is ‘niemand zo gek om nu nog een verzekeringsmaatschappij te beginnen.’ Ook vindt Gilbert de hernieuwde vraag naar multi-assetstrategieën een boeiende ontwikkeling.
‘Ondanks de grotere onzekerheid, we worden weer meer afhankelijk van markten en performance, is het fantastisch om zorg te dragen voor het geld van zoveel mensen. Onze sector is in ieder geval een betere plek om te vertoeven dan het Solvency 2 regime van verzekeraars. Regelgeving dwingt ons om terug te gaan naar de basis en dat illustreert de multi-asset trend . Vroeger had je drie assetklassen waarin we naargelang ons inzicht belegden. Toen kwamen de consultants ons in de jaren negentig vertellen dat we geen kaas hadden gegeten van asset allocatie en werd alles nodeloos ingewikkeld. Nu nemen we het heft weer in eigen hand en dat is goed. “The full circle is back to where it all started.”’
