Waar zijn we nu en hoe zijn we hier terechtgekomen?
In 2022 stegen alle prijzen. Aan het eind van het jaar kostte een wit brood in het VK gemiddeld £ 1,30 vergeleken met ongeveer £ 1,00 een jaar eerder1. Aan de andere kanaal van het Kanaal moesten Franse consumenten voor een biefstuk 6% meer betalen2. Duitsers moesten bijna 35% meer voor melk betalen3. In Italië steeg een bezoek aan een restaurant met bijna 8% op jaarbasis4. Op het Iberisch schiereiland moesten Spanjaarden 9,3% meer betalen voor wijn5. De prijs van bloemen in Nederland steeg met 7%6 en, verder naar het noorden in Zweden, koste een gebakje 16% meer7.
Inflatie, zoals uit de bovenstaande gegevens blijkt, steeg vorig jaar onverwacht sterk. Daardoor stopten de centrale banken plotseling met hun steun, die tot een stijging van de financiële markten had geleid. De invasie van Oekraïne door Rusland hielp ook niet omdat de grondstofprijzen meer stegen dan anders het geval zou zijn geweest.
Vladimir Poetins oorlog onderstreepte ook nog eens de afhankelijkheid van Europa van Russische olie en gas. Elk Europese land moest nadenken over zijn energiemix en energiezekerheid en deze afwegen tegen de eisen van de energietransitie. Op vele manieren is het conflict in Oekraïne uitgegroeid tot een echte stresstest voor ecologische, sociale en governance (ESG) beleggingen.
